Franciszkański Zakon Świeckich

Rozwijające się dzieła apostolskie prowadzone przez III Zakon Św. Franciszka upadły w okresie międzywojennym lub zostały administracyjnie zlikwidowane w okresie okupacji hitlerowskiej i terroru stalinowskiego. Po II wojnie światowej, w okresie stalinizmu III Zakon nie mógł oficjalnie istnieć, lecz dzięki modlitwie tych, którzy ocaleli oraz wsparciu życzliwości kapłanów, przetrwał ten trudny okres.

Odrodzenie III Zakonu, już jako Franciszkańskiego Zakonu Świeckich, nastąpiło po II Soborze Watykańskim, na podstawie zatwierdzonej przez Ojca Świętego Pawła VI Reguły FZŚ.

Franciszkański Zakon Świeckich rządzi się prawem powszechnym Kościoła i własnym: Regułą, Konstytucjami Generalnymi, Rytuałem i Statutami partykularnymi (KG 4,1).

Do rodziny franciszkańskiej należy też Młodzież Franciszkańska, która w Polsce jest federacją franciszkańskich ruchów, wspólnot młodzieżowych działających w oparciu o struktury Prowincji Pierwszego Zakonu Franciszkańskiego, lub FZŚ, oraz dzieci skupione we wspólnotach Rycerzy św. Franciszka.

Franciszkański Zakon Świeckich w Polsce dzieli się na 18 regionów, terytorialnie pokrywających się w zasadzie z metropoliami lub diecezjami Kościoła Katolickiego i liczy 10763 członków, skupionych w ok. 551 wspólnotach działających przy klasztorach franciszkańskich i parafiach diecezjalnych (wg danych za 2013 rok).

Działalność Wspólnot na poszczególnych poziomach struktur (ogólnopolskim, regionalnym i miejscowym) jest kierowana i ożywiana przez odpowiednią Radę z Przełożonym, wybieraną w tajnym głosowaniu podczas kapituł wyborczych odbywających się co trzy lata. W skład Rady z urzędu wchodzą Asystenci duchowi mianowani przez Ministrów Prowincjalnych Zakonu Braci Mniejszych, sprawujących nad FZŚ „wyższe kierownictwo” (kan. 303). Asystenci duchowi dbają o zachowanie przez członków FZŚ wierności charyzmatowi franciszkańskiemu, jedności z Rodziną Franciszkańską oraz współpracują w zakresie formacji.

Działalnością FZŚ na poziomie ogólnopolskim kieruje Rada Narodowa z Przełożoną Narodową i Przewodniczącym Konferencji Asystentów Narodowych. Rada Narodowa podlega Radzie Międzynarodowej z siedzibą w Rzymie.